Line out vs speaker out: wat sluit je waar op aan?
Inleiding
Het aansluiten van randapparatuur op je gitaarversterker lijkt eenvoudig, maar toch gaat het vaak mis. Een van de meest gemaakte fouten komt voort uit verwarring tussen de line out en speaker out aansluitingen. Deze twee uitgangen zijn niet hetzelfde – sterker nog, verkeerd gebruik kan je apparatuur beschadigen. In dit artikel leggen we duidelijk uit wat het verschil is tussen line out vs speaker out, wat je waar op aansluit, en waarom het belangrijk is dat goed te doen.
Wat is een speaker out?
De speaker out van een gitaarversterker is de uitgang die een versterkt audiosignaal stuurt naar een luidspreker. Dit signaal staat onder hoge spanning en stroom – vooral bij buizenversterkers – en is bedoeld om direct een luidsprekerkast aan te sturen.
Kenmerken van een speaker out:
- Hoog uitgangsvermogen (bijv. 8Ω of 16Ω impedantie)
- Niet geschikt voor opnameapparatuur of mengpanelen
- Vereist een aangesloten speakerload om schade te voorkomen (bij buizenversterkers)
- Wordt verbonden met een speaker cabinet
Gebruik je de speaker out verkeerd – bijvoorbeeld door hem op een interface of opnameapparaat aan te sluiten – dan kan dat resulteren in serieuze schade aan je apparatuur of zelfs brandgevaar.
Wat is een line out?
De line out is een uitgang op line-niveau, bedoeld voor het doorsturen van een signaal naar een mixer, audio-interface of eindversterker. Het signaal is veel zwakker dan een speaker output en is vaak afgetapt vóór of ná de eindversterking – afhankelijk van het ontwerp.
Kenmerken van een line out:
- Laag uitgangsvermogen (line level, meestal -10dBV of +4dBu)
- Geschikt voor opname, monitoring of doorlussen
- Veilig aan te sluiten op studio- of live-apparatuur
- Vaak voorzien van een cab sim (bij moderne versterkers of loadboxes)
Dit is dus dé uitgang die je wilt gebruiken als je rechtstreeks naar een opnameinterface, PA of mengtafel wilt gaan.
Het verschil tussen line out vs speaker out
Het fundamentele verschil tussen line out vs speaker out is het spanningsniveau en de functie:
| Eigenschap | Line out | Speaker out |
|---|---|---|
| Signaalsterkte | Zwak (line level) | Sterk (versterkt) |
| Doel | Opname, monitoring, PA | Speaker cabinet aansturen |
| Gevaar bij verkeerd gebruik | Meestal veilig | Ja, kan apparatuur beschadigen |
| Vereist belasting? | Nee | Ja, vooral bij buizenamps |
Kortom: sluit nooit een speaker out aan op een apparaat dat een line input verwacht. Dit is een veelgemaakte fout die dure gevolgen kan hebben.
Hoe herken je welke uitgang wat is?
Versterkers labelen deze uitgangen meestal duidelijk. Toch zijn er een paar tips om zeker te weten wat je gebruikt:
- Speaker out is vaak een jack met label als “8Ω OUT”, “SPEAKER”, “MAIN OUT” of “EXT. CAB”.
- Line out wordt aangeduid met “LINE OUT”, “REC OUT”, “DI OUT” of “EMULATED OUT”.
- Line out is meestal niet impedantiegebonden, terwijl speaker outs dat wél zijn (4Ω, 8Ω, 16Ω).
Bij twijfel: kijk in de handleiding. Vooral bij moderne versterkers of modelers is het niet altijd even intuïtief.
Wat sluit je waar op aan?
Om verwarring tussen line out vs speaker out te voorkomen, volgen hier enkele scenario’s:
🔹 Ik wil opnemen in mijn DAW
Gebruik de line out van je versterker of een loadbox met cab sim. Sluit dit aan op je audio-interface via een instrument- of line input.
🔹 Ik wil een externe speakerkast gebruiken
Gebruik de speaker out. Zorg dat je de juiste impedantie aansluit en dat er altijd een load is bij buizenversterkers.
🔹 Ik wil mijn versterker via de PA laten lopen
Gebruik de line out of een DI-box (bij voorkeur met cabinet emulatie) om feedback en lelijk hoog te voorkomen.
🔹 Ik wil mijn versterker stil gebruiken
Gebruik een loadbox met speaker simulatie. Deze neemt het speaker out signaal over en zet het om naar line level. Bijvoorbeeld: Two Notes Captor, Suhr Reactive Load.
Speciale gevallen: loadboxes en attenuators
Sommige producten, zoals de Universal Audio OX of Two Notes Captor X, kunnen een speaker out verwerken, dempen, en omzetten naar een veilige line out. Dit zijn zogeheten loadboxes, en zij maken het mogelijk om veilig een versterkt signaal door te sturen naar opnameapparatuur zonder luidspreker.
Let op: deze apparaten zijn speciaal ontworpen om een speaker load te simuleren. Gebruik nooit zomaar een kabel van speaker out naar je interface – daar is extra techniek voor nodig.
Conclusie
Het verschil tussen line out vs speaker out is niet alleen technisch, maar ook essentieel voor het veilig en goed gebruiken van je gitaarversterker. De speaker out is krachtig en bedoeld voor speakers – de line out is veilig en bedoeld voor opname of doorlussen. Door goed op te letten wat je waar op aansluit, voorkom je dure schade en haal je het maximale uit je gitaarsetup. Twijfel je? Gebruik altijd de handleiding of schakel een tech in – je oren én je apparatuur zullen je dankbaar zijn.
